Asenizacja jest dość popularnym określeniem na wywóz nieczystości płynnych, tudzież usługi asenizacyjne (ang. sanitation, fr. assainissement). Oficjalna definicja mówi, iż jest to zabieg sanitarny polegający na usuwaniu płynnych nieczystości z dołów kloacznych i szamb oraz wywożeniu ich za pomocą pojazdów asenizacyjnych do oczyszczalni lub zlewni ścieków.
Prawdopodobnie termin ten przeniknął do określania w ten, nietypowy mimo wszystko sposób, usług oczyszczania ścieków, polegających na wywozie zawartości przydomowych szamb, z rolnictwa.
W ściślejszym i pierwotnym znaczeniu tego słowa asenizacja odnosiła się do praktyki wywożenia nieczystości głównie pochodzenia zwierzęcego, z gospodarstw rolnych ich ewentualnym przetworzeniu i wywozie przez wozy asenizacyjne na pola asenizacyjne gdzie dzięki właściwościom samooczyszczania się gleby służą jako nawóz. Typowy rolniczy pojazd asenizacyjny to traktor ciągnący za sobą przystosowaną do asenizacji cysternę.
Od dawna jednak termin asenizacja rozszerzył się do tego stopnia, iż swobodnie można określić nim całą gamę usług związanych z usuwaniem nieczystości płynnych. Można więc stwierdzić, że gdy nie wiemy jak jednym słowem określić cały katalog tego typu usług lub branżę trudniącą się takimi usługami, to z pomocą przychodzi nam termin: asenizacja
Usługi o których mowa to:
- usuwanie płynnych nieczystości z szamb przydomowych lub dołów kloacznych,
- wywóz nieczystości z przydomowych oczyszczalni ścieków,
- wywóz nieczystości z zakładów przemysłowych oraz z zakładowych oczyszczalni ścieków,
- wywóz nieczystości z gospodarstw rolnych,
- higieniczne usuwanie oraz transport płynnych nieczystości z konkretnego terenu,
- usuwanie i odkażanie płynnych nieczystości,
- usługi wykonywane w celu poprawy czystości i higieny danego terenu.
Z biegiem czasu rola najbardziej ewidentnego typu asenizacji jakim jest wywóz nieczystości płynnych z przydomowego zbiornika maleje, na rzecz sieci kanalizacyjnych. W praktyce jednak wciąż znaczna część Polski pozostaje bez sieci kanalizacyjnej, której to budowa w danej, średniej wielkości dzielnicy kilkudziesięciotysięcznego miasta trwa, łącznie z fazą projektową i budżetową czyli tymi, które odbywają się przed wykopaniem pierwszej łopaty, a także z fazą budowy przyłączy domowych, niejednokrotnie, nawet 4 lata.
Nie są czymś nadzwyczajnym przypadki, w których ukształtowanie terenu lub inne warunki geo-techniczne nie pozwalają na zbudowanie sieci kanalizacyjnej (np. silne przewyższenia terenu).
Bardzo popularne w ostatnich latach stają się również przydomowe oczyszczalnie ścieków, znane również jako szambo ekologiczne, które wymagają wezwania firmy asenizacyjnej w celu oczyszczenia osadnika, nie rzadziej niż 1 raz do roku.
W końcu istnieją również zakłady produkcyjne lub budynki użyteczności publicznej, które odprowadzają bardzo dużą ilość ścieków z racji czego organy administracyjne nie wydają zgody na podłączenie do sieci kanalizacyjnej, wobec czego jedyną alternatywą jest szambo.
Jak widać zatem przyszłość asenizacji rozumianej jako wywóz nieczystości płynnych z przydomowego zbiornika jest wciąż nie zagrożona, choć z pewnością jej znaczenie ulega zmniejszeniu.
